اولین عامل خطر مرگ و ناتوانی در ایران امروز و فردا و ۵ پیام مهم

تازه ترین نتایج مطالعه جهانی بار بیماری ها نشان می دهد که فشار خون بالا شایعترین و مهمترین عامل خطر مرگ و ناتوانی در ایران امروز و فردا است مطالعه بار بیماری ها، جامع ترین و دقیق ترین مطالعه اپیدمیولوژیک جهانی است که سالانه توسط انستیتوی سنجش و ارزیابی سلامت دانشگاه واشنگتن انجام می شود.

در مطالعه ۲۰۱۷ که دکتر ملک زاده از نویسندگان همکار آن است، ۳ هزار و ۶۷۶ محقق از ۱۴۶ کشور مشارکت داشته اند.

نتایج این مطالعه که نوامبر ۲۰۱۸ در مجله لنست منتشر شده است: سن امید به زندگی بیش از ۸۲ میلیون ایرانی در سال ۹۶: زنان - ۷۹.۴ و مردان - ۷۵.۵ سال.

این درحالیست که برای زنان، ۷۷ و برای مردان ۷۰ سال پیش بینی شده بود شمار مرگ کودکان زیر ۵ سال ایران، ۱۴ مرگ و کودکان زیر یک سال، ۱۲ مرگ در هر ۱۰۰۰ تولد است در حالیکه ۲۷ سال پیش، مرگ بیش از ۶۴ کودک زیر ۵ سال و ۵۰ کودک زیر یک سال در هزار تولد ثبت شده است

تعداد مرگ ایرانیان در سال ۹۶: ۳۸۰ هزار مرگ شامل ۲۲۰ هزار مرد و ۱۶۰ هزار زن «شاخص مرگ و میر استاندارد شده سنی» (یک مرگ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر) نشان می دهد

میزان مرگها بر اساس این شاخص بسیار کاهش یافته است مهمترین علل مرگ در ایران و میزان افزایش و کاهش در ۱۰ سال گذشته: بیماری های قلبی عروقی - ۲۷ درصد افزایش / سکته مغزی - ۱۹ درصد افزایش / آلزایمر - ۱۰۳ درصد افزایش /، صدمات جاده ای - ۳۱ درصد کاهش /، بیماری های قلبی ناشی از فشار خون بالا - ۵۵ درصد افزایش / دیابت -۷۶ درصد افزایش / بیماری های مزمن انسدادی ریوی - ۴۰ درصد افزایش / بیماری های مزمن کلیوی - ۵۶ درصد افزایش / اختلالات نوزادی - ۶۰ درصد کاهش / بیماری های عفونی دستگاه تنفسی - ۰.۶ درصد افزایش / نواقص مادرزادی - ۵۴ درصد کاهش مهمترین علل مرگهای زودرس و میزان افزایش و کاهش در ۱۰ سال گذشته بیماری های قلبی عروقی - ۱۳ درصد افزایش / صدمات جاده ای - ۳۸ درصد کاهش / اختلالات نوزادی - ۶۰ درصد کاهش / سکته مغزی - بیش از ۸ درصد افزایش / نواقص مادرزادی - ۵۵ درصد کاهش / دیابت - ۶۳ درصد افزایش / بیماری های عفونی دستگاه تنفسی - ۳۸ درصد کاهش / بیماری های قلبی ناشی از فشار خون بالا - ۳۸ درصد افزایش / صدمه به خود - ۱۲ درصد کاهش / آلزایمر - ۷۳ درصد افزایش / سرطان خون - ۶ درصد کاهش

مشکلات سلامتی که عامل بیشترین ناتوانی ها هستند: اختلالات سردرد (۱۴ درصد افزایش)، کمردرد (۲۳ درصد افزایش)، اختلالات افسردگی (۲۳ درصد افزایش)، اختلالات مرتبط با مصرف مواد مخدر (۲.۶ درصد افزایش)، اختلالات اضطراب (۱۰ درصد افزایش)، دیابت (۷۳ درصد افزایش)، گردن درد (۳۰ درصد افزایش)، اختلالات نوزادی (۲۳ درصد افزایش)، سایر اختلالات اسکلتی – عضلانی (۳۴ درصد کاهش)، افت شنوایی مرتبط با افزایش سن (۳۲ درصد افزایش) و نابینایی و اختلالات بینایی (۲۶ درصد افزایش) عوامل محرک مرگ و ناتوانی در ایران فشار خون، مهمترین عامل خطر مرگ و ناتوانی در ایران است که طی ۲۵ سال گذشته ۳۹ درصد افزایش داشته است؛ ۲۸ درصد ایرانیان بالای ۱۸ سال مبتلا به فشار خون بالا هستند؛ نیمی از ایرانیان بالای ۵۵ سال مبتلا به فشار خون بالا می شوند؛ ۳۳ درصد مرگ و میرهای قلبی عروقی به علت فشار خون بالاست؛ ۹۲۶ هزار سال عمر ایرانی ها در سال ۹۵ با ناتوانی های ناشی از فشار خون بالا از دست رفته است ؛۶.۵ میلیون ایرانی مبتلا به فشار خون بالا از ابتلای خود به این عامل خطر بی اطلاعند؛ تنها نیمی از مبتلایان آگاه، فشار خونشان تحت درمان است و از افراد تحت درمان، تنها ۲۶ درصد فشارخونشان کنترل شده است.

چاقی، اضافه وزن و مصرف بالای نمک از عوامل مهم فشار خون است؛ با کنترل فشار خون، سکته های قلبی و مغزی در ایران ۲۵ درصد کاهش می یابد سایر عوامل خطر و میزان افزایش آنها: قند خون بالا (۶۶ درصد)، شاخص توده بدنی بالا (۴۱ درصد)، مصرف تنباکو (۲۳ درصد)، چربی خون بالا (۱۴ درصد)، مصرف مواد مخدر (۴ درصد)، آلودگی هوا (۱۸ درصد) و نارسایی های مزمن کلیوی (۳۰ درصد) خطر دیابت بسیار جدی است: دیابت با رشد خیره کننده، سلامت ایرانیان را تهدید جدی می کند و ما قطعاً در آینده شاهد مشکلات بزرگ بهداشتی ناشی از بیماری دیابت خواهیم بود؛ هم اکنون ۲۵ درصد ایرانی ها در مرحله پیش دیابت و ۱۰ درصد مبتلا به دیابت هستند.

پیش بینی می شود تا ۲۰ سال آینده یک چهارم جمعیت ایران نیاز به درمان دیابت داشته باشند؛ درحالی که این بیماری با رعایت اعتدال در مصرف مواد غذایی، کاهش وزن و تحرک بدنی کاملاً قابل پیشگیری است. پیام مهم مطالعه به مردم: کنترل فشار خون، کنترل قند خون، پرهیز از پرخوری، افزایش تحرک و پرهیز ازمصرف دخانیات